Beleggen

Als belegger moet je het nieuws volgen. Niet alleen het nieuws van je bedrijven, maar ook van nieuwe technologieën, producten, dat van sectoren en spijtig genoeg ook dat van de politiek.

Van nieuws over bedrijven geraak ik vaak heel enthousiast en ook hoopvol.

Nieuwe technologieën die voor schonere lucht zorgen, vleesvrij vlees en zeker ook nieuwe medicijnen, al deze samen sterken mijn geloof dat de mensheid ook de komende tijden het veel beter zal hebben dan vroeger en dat dit een trend is die nog wel een hele tijd zal aanhouden.

Veel hiervan maakt van mij ook een langetermijnbelegger en zorgen ervoor dat tijdens somberdere periodes op de beurs of economisch ik toch blijf beleggen in- en voor de toekomst.

Natuurlijk lees je dan ook over bedrijfsschandalen, fraude, misbruiken van mensen en het milieu door bedrijven, maar ik blijf ervan overtuigd dat de positieve evoluties sterker doorwegen dan de negatieve uitwassen.

Eén van de bedrijven die ik zo goed opvolg in hun producten en waarvan ik een positieve evolutie hoop is Mithra. Dit omdat ik in mijn privé leven ook geconfronteerd ben met de gevolgen van bloedklonters door anticonceptie. Wij zijn er met de schrik vanaf gekomen, maar dat is niet voor iedereen zo.

Dat wil niet zeggen dat ik het bedrijf ook zou opnemen in onze selectie. De hele biotech sector zijn vaak notoire cashverbranders wat waarderen eigenlijk onmogelijk maakt.

Beleggen in dit type van bedrijven zou ik dan ook eerder doen om ze te steunen in de ontwikkeling van hun producten dan uit het oogpunt van belegger.

En dan kom je als nieuwsjunkie ook spijtig genoeg te veel in contact met politiek nieuws. Weegt hier het positieve ook nog door op het negatieve? De vraag stellen is ze beantwoorden.

Dit weekend hebben we hier in België weer een mooi staaltje gezien van negatieve politiek en de oplossing vind ik nog hallucinanter, een regering die maar ⅓ van de Belgen vertegenwoordigt.

Als Belg heb ik daar allemaal sterk mijn bedenkingen bij, maar als belegger heb ik echt gehoopt op de val van de regering. We zouden dan automatisch in lopende zaken terechtkomen en bij nieuwe verkiezingen hoop ik dan dat het quasi onmogelijk zal zijn om een regering te vormen (stel u voor dat de PS terug aan de macht komt). Dat is de enige manier dat we gespaard zullen blijven van nieuwe belastingen op ons vermogen en beleggingen en we ons kunnen focussen op het positieve.

Hoe positief bedrijfsnieuws me maakt, zo somber word ik van al het politieke nieuws. Daarom blijf ik ook steeds mijlenver weg van bedrijven waar politiek zich mengt. Zo lijkt Bpost me vandaag te sterk afgestraft, maar geen haar op mijn hoofd dat eraan denkt deze te kopen.

“Amaai het gaat er nogal eens aan toe op de beurzen, 10% eraf dit jaar, hoe voel jij je daarbij?”

Dit is een vraag die wel eens aan mij wordt gesteld.

In alle eerlijkheid, dit jaar heb ik mijn zwakste beursjaar sinds ik schrijver ben van een blad, ondertussen bijna 8 jaar. En ik voel me daar geweldig bij.

Uiteraard vind ik het ook niet leuk om de waarde van mijn portefeuille wat te zien zakken. Het is natuurlijk leuker om zoals in 2016 de waarde met 27% te zien toenemen.

Maar aan de andere kant zorgde de stijging in 2016 en de toename in 2017 van nog eens 12,5% bij mij voor veel meer zorgen dan deze daling.

Een daling van zo’n 10% is helemaal niet zo erg, en beter nog, het schept eindelijk terug mooie kansen. Als ik aandelen zie zoals een X-Fab dat maar blijft dalen terwijl er fundamenteel niets wijzigt, dan kan ik daar enkel blij van worden.

Als ik zoiets zeg, dan krijg ik vaak het antwoord, ja maar er is fundamenteel toch wel iets gewijzigd. Er is toch een vertraging in de verkoop van auto’s en van chips? Is dat dan geen fundamentele wijziging?

In mijn ogen niet. Enkel voor wie te hoge verwachtingen had is dat een probleem. Ik hou er bij elk bedrijf rekening mee dat groei niet in een rechte lijn gaat, maar in een golfbeweging. En dan zijn vertragingen zoals nu ook geen probleem.

Dat wordt een heel ander verhaal als heel de markt moeilijker in te schatten wordt of wijzigt, zoals in retail. De toekomst inschatten van retailers vind ik vandaag behoorlijk moeilijk. Wie zullen de overlevers zijn in deze sector? Gewinkeld zal er altijd worden, maar het zal anders verlopen, en welke retailer biedt daar het juiste antwoord op?

Eén van de eerste zaken die je een nieuwe belegger wil meegeven is dat de beurs draait op emoties.

Het manisch depressieve typetje, Mr. Market, dat Benjamin Graham daar begin vorige eeuw al voor bedacht is dan het voorbeeld bij uitstek.

Voor wie Mr. Market nog niet kent. Mr Market is de verpersoonlijking van de beurs. Mr. Market komt alle dagen langs en stelt u voor om aandelen van hem te kopen, of jij kan aandelen aan hem verkopen.

De prijzen die hij daarbij voorstelt zijn afhankelijk van zijn humeur. De meeste dagen zal hij een redelijke prijs noemen waarbij wij niet willen kopen of verkopen. Maar af en toe (of voor sommige aandelen) kan Mr. Market heel pessimistisch worden en noemt hij een belachelijk lage prijs, waartegen wij dan graag kopen, of is hij euforisch en lyrisch over de beurs en bepaalde bedrijven en noemt hij ridicuul hoge prijzen. Op dat ogenblik kunnen wij aan hem verkopen.

Graham vulde dit dan aan dat Mr. Market er is om ons te dienen, niet om ons te leiden.

Kortom je wil je handelen op de beurs niet laten drijven door emoties. Onze SMART Formula, waar we deze week weer 2 nieuwe aandelen toevoegen aan de selectie, is een systeem om met een vaste checklist en parameters emotieloos te handelen.

En uiteraard wordt ook onze Value portefeuille (kernselectie) met de nodige kalmte en koelbloedigheid benaderd. In het verleden heb ik altijd mijn buikgevoel volledig uitgesloten uit de oefening, maar daar is toch enige verandering in gekomen.

In het boek Thinking Fast and Slow beschrijft Daniel Kahneman dat wij eigenlijk over twee denkvermogens beschikken. Het Systeem 1 handelt reactief en snel en is altijd beschikbaar. Dat is het systeem dat ons aanzet tot vluchten als er bijvoorbeeld een boom omvalt. Dit systeem kan makkelijk voor de gek gehouden worden en levert vaak foute conclusies. Wie meer detail hierover wil, het boek is een echte aanrader.

Systeem 2 is ons probleemoplossend vermogen. Dit is veel trager, en verwerkt alle mogelijke beschikbare data. Het is op dit Systeem 2 dat wij als beleggers vertrouwen.

In het boek geeft Khaneman echter ook een voorbeeld van een brandweerkapitein die enkele seconden voor een huis instort zijn manschappen de opdracht geeft om het pand te verlaten.

De brandweercommandant had geen tijd om systeem 2 te laten werken, en kon onmogelijk berekend of beredeneerd hebben wanneer het huis ging instorten, en toch gaf zijn “buikgevoel” aan dat het gevaar te groot was.

In werkelijkheid had Systeem 1 wel enkele zaken heel snel verwerkt, de warmte van de vloer onder hen, de stilte in de vuurzee,… . Met andere woorden Systeem 1 had in combinatie met de ervaring van de commandant de levens van zijn manschappen gered. Is het buikgevoel dan geen uiting van je ervaring?

Afgelopen weken heb ik al enkele keren vertrouwd op mijn buikgevoel om te verkopen of nog niet aan te kopen en is het telkens goed uitgedraaid. Geluk? Of na 14 jaar als waardebelegger eindelijk genoeg ervaring om ook het buikgevoel te laten meespreken? Ik denk het eerste. Ik ga dat geluk nog wel even testen maar pas na goedkeuring van Systeem 2!

Na deze lange periode waarin de beurzen het goed deden (hoewel in Europa we al sinds 2016 surplace maken) schrikken veel nieuwere beleggers van de dalingen die we afgelopen weken te zien kregen.

Zelfs beleggers met 7 jaar ervaring op de teller hebben dit eigenlijk niet echt meer meegemaakt. En als het even lager ging, dan steeg de beurs de maanden daarna terug vrolijk verder.

Kortom er zitten momenteel heel veel nieuwe beleggers, als je ze nog nieuw kan noemen met meer dan 5 jaar ervaring, die eigenlijk nog nooit de emoties van een forse correctie of crash hebben moeten ondergaan.

Ik kan me dan ook goed voorstellen dat zij bij het zien van de recente dalingen angstig worden en zich allerlei vragen beginnen stellen:

• Ga ik al mijn geld verliezen?
• Heb ik fouten gemaakt?
• Ga ik mezelf financieel niet in de problemen brengen als ik blijf vasthouden aan dat of dat aandeel?
• Ga ik niet voor gek te staan als anderen horen waarin ik heb belegd?
• Begin je jezelf meer en meer te vergelijken met anderen?

Het is perfect normaal dat je jezelf deze vragen stelt. Elke belegger heeft angst, ik ook nog steeds.

Het is hoe we met deze angst omgaan dat belangrijk is. We kunnen deze angst aanvaarden of ons laten meeslepen in een emotionele rollercoaster. We kunnen ook doen alsof deze angst niet bestaat. We kunnen er aan toegeven of we kunnen deze recht in de ogen kijken (fight of flight).

Iedereen zal op zijn/haar manier hierop reageren.

Charlie Munger, de partner van Warren Buffett zei ooit:

“ Al wat ik wil weten is waar ik ga sterven, dan ga ik er gewoon nooit naar toe”.

Angst hebben is goed. Angst is wat ons in leven houdt. Met iemand die geen angst kent loopt het vroeg of laat slecht af. Angst hebben en toch actie nemen, dat is wat we dapperheid noemen.

Angst is nochtans niet onze grootste vijand op de beurs. Niet beleggen, ons huiswerk niet maken of opgeven, dat brengt ons veel meer financiële schade toe.

Dapper zijn op de beurs wil natuurlijk niet zeggen om er maar op los te beginnen speculeren met allerlei hefboomproducten. Of geld te gaan lenen om te beleggen.

Dapper zijn op de beurs is over uw angst stappen en verstandig te beleggen. Dapper zijn op de beurs is aandelen kopen die niemand anders lijkt te willen, maar waarvan jij weet (door studie) dat ze veel meer waard zijn dan de huidige beurskoers.

Angst hebben op de beurs is dan ook een goede zaak. Wees angstig, zodat je altijd je huiswerk goed maakt, maar laat je niet verleiden tot emotionele handelingen of laat je niet verlammen.